နေပြည်တော်အနီး အတိတ်သမိုင်းကို ရှာဖွေရင်း – ဒေါက်တာမြင့်သိန်း(ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်)

လယ်ဝေးကို ရှေးက ဝါးနွယ်ကုန်းဟုခေါ်သည် . . .ယင်းမြို့သည် ပလွေးချောင်းနှင့် ချောင်း မငယ်ချောင်းတို့ ပေါင်းဆုံရာ သန်လျက်စွန်းကုန်းမြေ (ယခုမြို့ကုန်းရွာ)တွင် တည်ရှိခဲ့ရာ ယနေ့တိုင်မြေမြို့ရိုး အချို့ကိုတွေ့ရဆဲ ဖြစ်သည် … နေပြည်တော်ပေါ်လာသည့်အခါ လမ်းမြေဖော်ထုတ်မှုကြောင့် အတော်ပင် အထောက် အထားပြရန် နည်းပါးသွားပြီဖြစ် . . .

ယခင္တစ္ပတ္မွအဆက္-

ရွှေလက်လှဘုရားနှင့် ပျူဆက်နွှယ်မှု

နေပြည်တော်ထဲသို့ ရန်ကုန်-နေပြည်တော်အမြန်လမ်းမှ ဝင်ရောက်လာစဉ် ပထမဆုံး စတင်တွေ့ရှိသည့် အဝိုင်း မှ ညာဘက်သို့ ချိုးလိုက်ပြီး ၅မိနစ်လောက်ဝင်လိုက်လျှင် ရွှေလက်လှဘုရား သို့ ရောက်မည်ဖြစ် သည်။ နေပြည် တော်မြို့လယ်မှသွားလျှင် လယ်ဝေးလမ်းအတိုင်း ကားဖြင့်သွားပါက ၇မိုင်လောက်ဝေးမည် ထင်သည်။ ပျဉ်းမနားမှ ၁၀မိုင်ခန့်ဝေးပြီးလယ်ဝေးမြို့၏ မြောက်ဘက်စွန်းတွင် တည်ရှိသည့် ဘုရားတစ်ဆူ ဖြစ်သည်။ ကျယ်ဝန်း သော ပရဝဏ်နှင့်အတူ ဘုရားရင်ပြင်တော်မှာလည်း ကျယ်ဝန်းပေသည်။ ဘုရားပေါ်မှ လှမ်းကြည့်လိုက် လျှင် သာယာလှသည့် မြင်ကွင်းများကို တွေ့ရပေသည်။ တန်ခိုးကြီးသောဘုရားတို့၏ အသွင်မျိုးအတိုင်းရွှေ အတိပြီး သည့် စေတီများ၊ အဆောက်အအုံများ၊ ရေကန်ကြီးများနှင့် တင့်တယ်လှသည်။ ထူးခြားသည့် သမိုင်းကြောင်း များကြောင့် စည်ကားသည်လည်း ဖြစ်မည်ထင်သည်။…

ရွှေလက်လှဘုရားသည် ပျူသမိုင်းနှင့် ဆက်စပ်နေသကဲ့သို့ နေပြည်တော်ဝန်းကျင် နယ်မြေများသည်လည်း ပျူနှင့်ဆက်စပ်နေသည့် အထောက်အထားများ တွေ့ရပေသည်။ ပျူနှင့်ပတ်သက်သည့် ပစ္စည်းများလည်း မကြာခဏတွေ့ရသည်။ တစ်ချိန်က ဂိုဏ်းဖွဲ့ကာ တရားမဝင် တူးကြဖော်ကြသကဲ့သို့ ဒိုင်ဖွင့်ကာရောင်းကြ ဝယ်ကြသည် အထိစည်ကားခဲ့ကာ ပျဉ်းမနားနယ်တစ်ဝိုက် စီးပွားဖြစ်ခဲ့သူများ ရှိကြပေသည်။ ရမည်းသင်း သမိုင်းသည် ပျူဘုရင် ဒွတ္တဘောင်မင်း တည်ထောင်ခဲ့သည့် ခုနှစ်ရာ ပြုမြို့ထဲတွင်ပါဝင်သည်ဟု ဇမ္ဗူဒီပဥ ဆောင်းကျမ်းတွင် ဆိုထားသကဲ့သို့ ရွှေလက်လှဘုရားသည်လည်း သရေခေတ္တရာပျက်သည့်အခါ ပျူလူမျိုး ၃စု ကွဲသွားသည်တွင် မြန်မာပြည်အလယ်ပိုင်းသို့ ရောက်လာ သည့် ပျူဘုရင်သမုဒ္ဒရာဇ်မင်းနှင့် ဆက်စပ် နေပြန် သည်။ သမုဒ္ဒရာဇ်မင်းက ဤနယ်မြေသို့ ရောက်ရှိလာချိန်တွင် ရှိနှင့်ပြီးသည့် မွန်တို့နှင့်စစ်တိုက်ခိုက်ရာ လက် ကိုလှံထိသွားသည်ဟု ဆိုသည်။ ထိုဒဏ်ရာကို ပျောက်ကင်းအောင်ဘုရားတွင် အဓိဋ္ဌာန်ပြုရာအောင် မြင်သဖြင့် ထိုဘုရားကို ပြုပြင်တော်မူခဲ့သည်ဟုဆိုသည်။ နောင်တွင် ရွှေလက်လှဘုရားဟု ထင်ရှားလာကြောင်း သိရ သည်။

စဉ်းစားစရာ ပျူတို့အခြေအနေ

ပျူလူမျိုးတို့ သရေခေတ္တရာအပျက်တွင် အုပ်စု ၃စုကွဲကာ ပြေးကြရရာ တစ်စုကို ပျူဘုရင် သမုဒ္ဒရာဇ် ကိုယ်တိုင် ဦးဆောင်ကာ မြန်မာပြည်အလယ်ပိုင်းသို့ ပဲခူးရိုးမကိုကျော်ကာ အခြေချရန်ကြိုးပမ်းခဲ့ကြသည်။ မကြာမီက ပဲခူး ရိုးမတောင်တွင်ရှိသည့် သစ်ပုပ်ပင်ရွာသို့ သွားရောက်လေ့လာစဉ် တောင်ပေါ်တွင် ပျူကုန်းတစ်ခုကို တရား မဝင် ရှေးဟောင်းပစ္စည်းတူးဖော်သူတို့ ရှာဖွေတွေ့ရှိတူးဖော်ခဲ့ကြသည့် နေရာကိုရောက် ရှိခဲ့သည်။ ပျူသချင်္ိုင်း တစ်ခုဖြစ်ပြီး ဦးခေါင်းများကို အနောက်လှည့်အနေအထားနှင့် တွေ့ရသည်ဆိုခြင်းကြောင့် သရေခေတ္တရာ မှပြေးလာသူများ ဖြစ်ဖွယ်ရှိကြောင်း မကြာသေးမီက ကျွန်တော်ရေးသားခဲ့ဖူးသည်။ ထို့အတူ ပဲခူးရိုးမထဲတွင် ရှိသည့် တောင်ညိုရွာသည်လည်း ပျူတို့နေထိုင်ခဲ့ရာ မြို့ဟောင်းတစ်ခုဖြစ်ကြောင်း ရာဇဝင်က ဆိုသည်။ ကိုလိုနီ ခေတ်ကဂေဇက်တီးယားတွင် တောင်ညိုအနီးရှိ ကိုင်းကလေးရွာသည် ပျူလူမျိုး အဆက်များဖြစ်ဖွယ်ရှိ သည်ဟု ပင် မှတ်ချက်ချထားသည်ကို တွေ့ရသည်။

သရေခေတ္တရာမှ ထွက်ပြေးလာသော ပျူတို့မရောက်မီကပင် ရမည်းသင်းဝန်းကျင်တွင် ပျူတို့နေထိုင်ရာ နေရာ များရှိခဲ့သကဲ့သို့ ဗိဿနိုးကိုသရေခေတ္တရာပျူတို့ တိုက်ခိုက်စဉ်က ထွက်ပြေးလာကြသော ပျူတို့ သည်လည်း တောင်ညိုမှတစ်ဆင့် နေပြည်တော်ဝန်းကျင် နေရာများတွင် အခြေစိုက်ခဲ့သည့် အထောက်အထားများ လည်းရှိ ခဲ့ပေသည်။ စဉ်းစားကြည့်သည့်အခါ အလယ်ရိုးမနှင့်အ ရှေ့ရိုးမအကြား မြေပြန့်လွင်ပြင်ကြီး အတွင်းသို့ အနယ် နယ်မှ ဆုတ်ခွာလာသော ပျူတို့ဝင်ရောက်နေထိုင်ကြရင်းပုဂံကိုတည် ထောင်သည် ဟူသည့်အယူအဆက အဓိ ပ်္ပာယ်ရှိပုံရလေသည်။

ကျွန်တော်တွေ့ရှိ ခဲ့သည့် သစ်ပုပ်ပင်ရွာအနီး ပဲခူးရိုးမပေါ်ရှိ ပျူသင်္ချိုင်းနှင့်တစ်တန်းတည်းရှိသည့် ရိုးမ၏ အ နောက်ဘက်ခြမ်း ရွှေပန်းတောနှင့် စပါးထားရွာ လမ်းအနီး ပဲခူးရိုးမတောင်ခြေ တွင်လည်းနေလ အရုပ် (ရွာသား များအခေါ်) နှင့် ပုတီးစေ့ဟူသည့် ပျူခေတ်အထောက်အထားများ တူးဖော်တွေ့ရှိခဲ့ဖူးသည် ဟူသည့် အချက် များသည် ပျူတို့ဆုတ်ခွာရာ လမ်းကိုညွှန်ပြနေသလိုပင် ဖြစ်ပေသည်။

တစ်နည်းအားဖြင့် ပျူတို့သည် အချို့အုပ်စုများကအလယ်ရိုးမ(ပဲခူးရိုးမ)ကိုကျော်ကာ သစ်ပုပ်ပင်လမ်းကြောင်းမှ တစ်ဆင့် အရှေ့တည့်တည့်ကို ဆင်းလာပြီး ယာယီ နေထိုင်သွားပုံရသည်။ ထိုနေရာတွင်ရှိနှင့် ပြီးလူမျိုးများနှင့် စစ်ခင်းရခြင်းလည်း ကြုံခဲ့ရပုံရသည်။ ထိုအခြေအနေကြောင့် တဖြည်းဖြည်းမြောက်ဘက်သို့ ဆက်လက်ထွက်ခွာ ခဲ့ပုံရသည်။ ထို့အတူ တောင်ညိုဘက်သို့ ဆက်လက်စုန်ဆင်းလာသည့် ပျူတို့သည် ထိုတောင်ကြောအတိုင်း မြောက်ဘက်သို့ ဆက်လက်ထွက်ခွာလာရာ ပုပ္ပားသို့ရောက် ခဲ့ပုံရသည်။ တောင်ညိုမှတစ်ဆင့် ကျောက် ပန်း တောင်းပုပ္ပားအထိ စုန်ဆင်းသွားရာ လမ်းတစ်လျှောက် ပျူသင်္ချိုင်းအများအပြား တွေ့ရခြင်းကြောင့် ထိုသို့ဆင်း သွားဖွယ်ရှိသည်ဟု ကောက်ချက်ချနိုင်ပေသည်။

ထို့အတူ ရမည်းသင်း၊ ပျော်ဘွယ်ဝန်းကျင်တစ်ဝိုက် ပျူကုန်းများအများအပြားကို ရှေးဟောင်းသုတေသနက တူးဖော်နိုင်ခဲ့ခြင်းကြောင့် ပျံ့နှံ့နေထိုင်သည့် ပျူတို့အခြေအနေကို ခန့်မှန်းနိုင်မည် ဖြစ်သည်။ ပျူတို့ ၏ပျံ့နှံ နယ်မြေတွင် လယ်ဝေးအရှေ့ဘက် ကရင်နီနယ်စပ်အထိ ရောက်သည်ဟု သိရသည်။ ထိုဒေသမှ ရှေးဟောင်း ပျူဒင်္ဂါးများ တူးဖော်ရောင်းချမှု အထောက်အထားများအရ သိရှိနိုင်သည်။ ရမည်းသင်းသမိုင်းပေမူ အရ ရမည်း သင်းသည် ပျူတို့၏ရာပြုမြို့ဖြစ်ခဲ့သည်ဆိုခြင်းကြောင့် သရေခေတ္တပျူများ ဆုတ်ခွာမလာမီကပင် ပျူတို့နေထိုင်ခဲ့ ရာဒေသတစ်ခုဖြစ်သည်ကို ခန့်မှန်းနိုင်သကဲ့သို့ တူးဖော်ရရှိသည့် အထောက်အထားများကလည်း သက်သေခံ နေပေသည်။

တစ်နည်းအားဖြင့် ရိုးမနှစ်ခုကြား ကြီးမားသည့်လွင်ပြင်ကြီးတွင် ပျူတို့နေထိုင်ခဲ့ခြင်းကြောင့် ထိုပျူများကပင်လျှင် ပြန်လည် ပေါင်းစည်းကာ အင်အားတစုတဝေးတည်းဖြင့် ပုဂံဘက်သို့ ဆုတ်သွားကြပုံရသည်။ ယုန်လွှတ် ကျွန်း တွင် သမုဒ္ဒရာဇ်မင်းက ပျူ ၁၉ရွာကို အခြေခံကာ ပုဂံတည်ခဲ့သည်ဟူ သည့်အဆိုသည်စဉ်းစားလာရမည့် အချက် များ ဖြစ်လာပေသည်။ ယုန်လွှတ်ကျွန်းသို့ သြစတြေးလျမှ ရှေးဟောင်းသုတေသန ပညာရှင်တစ်ဦးက ဦးဆောင် ကာ တူးဖော် မှုပြုလုပ်သည့်အခါတွင်လည်း အထောက်အထားများ တွေ့ရှိခဲ့ရာ နေရာဖြစ်ပေသည်။

၁၉၀၃ ခုနှစ်က သုတေသနပညာရှင် တော်စိန်ခို၏ အစီရင်ခံစာတွင် ရမည်းသင်းဝန်းကျင်တွင် ပျူအထောက် အထားများ တွေ့ရှိကြောင်း၊ သိုက်တူးသူများကလည်း တန်ဖိုးရှိသည့် ရတနာများကို တူးဖော်ခိုး ယူခဲ့ကြ ကြောင်း၊ လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၂၀၀၀ ကျော်ကပင် ပျူတို့ ဤနေရာတွင် အခြေချခဲ့ပုံရကြောင်း၊ သရေခေတ္တရာ မှ ပျူများလာရောက်အခြေချခြင်း မဟုတ်ဘဲ ဗိဿနိုးမှပျူများ ဖြစ်ဖွယ်ရှိကြောင်း၊ ၎င်းပျူ များအားလုံးသည် ပင်အေဒီ၁ရာစု လောက်တွင် ပုဂံသို့ပြောင်းရွှေ့သွားဖွယ်ရှိကြောင်း တင်ပြထားသည်ကို ဖတ်မိလိုက်သည်။

ရွှေလက်လှဘုရားသမိုင်း

ရွှေလက်လှဘုရားသမိုင်းက အသောကမင်းနှင့် ဆက်စပ်နေသကဲ့သို့ ပျူဘုရင် သမုဒ္ဒရာဇ်မင်းနှင့်လည်း ဆက် စပ်ခဲ့သည်။ အသောက မင်းတရားကြီးလက်ထက် ရှစ်သောင်းလေးထောင်သော မြတ်စွာဘုရား၏ သရီရဓာတ် တော်များကို ဇမ္ဗူကျွန်းလုံးတွင် စေတီတစ်ဆူစီတည် ထားကိုးကွယ်စေရန် ၎င်း၏အမတ်ကြီး များကိုစေလွှတ် ခဲ့ရာ ရန်အောင်မြင်ရွာ(ယခင်နောင်ပြင်မြို့)တွင် လည်းစေတီတစ်ဆူတည်ထားရန်ပါရှိသဖြင့် တည်ထားခဲ့သည် ဟုဆိုသည်။

သမုဒ္ဒရာဇ်မင်း (ကျောက်စာတွင်နောင် အခါပုဂံပြည့်ရှင်ဟုပါသည်။) သည် သက္ကရာဇ် ၁၉ (အေဒီ ၈၇)တွင် ထိုနေရာသို့ ရောက်ရှိလာ၍ နောင်ပြင်စေတီဟောင်းကုန်းကို တွေ့ရှိသဖြင့် အသစ်တစ်ဖန်ပြန်လည် ပြု ပြင်မွမ်း မံခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။ သမုဒ္ဒရာဇ်မင်းသည် စစ်မက်ဖြစ်ပွားစဉ်ရန်သူ၏ လှံချက်ကြောင့် လက်မောင်း တွင်လှံထိ ခဲ့ရာ ထိုစေတီကို ဝတ်ပြုပူဇော်ပြီး““ယခု ဆင်နွှဲနေသော စစ်ပွဲကိုအောင်မြင်ရပါစေသား၊ လက်မောင်းဒဏ်ရာ လည်း အကောင်းပကတိ ပျောက်ပါစေသား””ဟု အဓိဋ္ဌာန်ပြုခဲ့ရာ ရန်သူကို တိုက်ခိုက်အောင်မြင်သည့်အပြင် လက်မောင်းဒဏ်ရာလည်း အကောင်းပကတိ ပြန်ဖြစ်သွားခြင်းကြောင့် နောင်ပြင်မြို့ကို ရန်အောင်မြို့ဟု အမည် ပြောင်းစေပြီး နောင်ပြင်စေတီကိုလည်း ရန်အောင်မြင် စေတီဟုအမည်ပြောင်းခဲ့သည်ဆို၏။ လက် ဒဏ်ရာ ပျောက်ကင်းသွားသဖြင့် လက်လှဘုရားဟုခေါ်တွင်ခဲ့ရာမှ နောင်တွင် ရွှေလက်လှဘုရား ဖြစ်သွားခဲ့သည်။

ပုဂံခေတ်အလောင်းစည်သူမင်း လက်ထက်တွင် ရွှေလက်လှစေတီကို ပြန်လည် ပြုပြင်ခဲ့သည်။ နရပတေ့စည်သူ မင်းလက်ထက်တွင်လည်း ထပ်မံပြုပြင်ခဲ့သည်။ တောင်ငူဘုရင် မင်းကြီးညိုလက်ထက် ယခုနေပြည်တော် တောင်ဘက်စွန်းတွင်ရှိသည့် ဆင်အုံကန်ကြီးကိုပြုပြင်ခဲ့စဉ် ညတိုင်း ရွှေလက်လှဘုရားသို့လာရောက်ကာမပြတ် ပူဇော်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်ဟုဆိုသည်။ ဘုရားကိုအသစ်မွမ်းမံခြင်း၊ ၀တ္ထုကံမြေများ လှူဒါန်းခဲ့ခြင်းတို့ ပြုလုပ်ခဲ့ သည်။ သာယာဝတီမင်း လက်ထက်၁၈၃၈တွင် ငလျင်ကြောင့် ပြိုကျသွားသောရွှေလက်လှဘုရားကိုလမ်း ပျဉ်းမ နားရွာမှသူကြီး နေမျိုးကျော်သူဘွဲ့ရ ဦးအာတုတ်က ပြန်လည်ပြုပြင်ပေးခဲ့ပြန်သည်။

မင်းတုန်းမင်းလက်ထက် ၁၈၆၈တွင် မိုးညှင်းဝန်မင်း၏ နောင်တော်ကလည်း ကောင်း၊ ၁၈၇၅တွင် ဗောဓိကုန်း ဆရာတော်က လည်းကောင်း ထီးတော်အသစ်များ လှူဒါန်းခဲ့သည်။ ၁၉၀၇တွင်ရသေ့ကြီး ဦးခနီ်္တက စေတီတော် ကြီး တည်တံ့ခိုင်မြဲအောင် အုတ်၊ အင်္ဂတေတို့ဖြင့် နှစ်ကြိမ်တိုင်ပြုပြင် တည်ထားခဲ့ရာ စေတီတော်၏ ဉာဏ်တော် မှာလည်း ၉၆ပေအထိ ရှိခဲ့သည်ဟုဆိုသည်။ ဦးခန်္တီကောင်းမှုကြောင့် စေတီတော်ကြီးမှာ အတော်ပင်ထည်ဝါ လာခဲ့ပြီး ယနေ့ခေတ်တွင် အတိုးတက်ဆုံးဖြစ်လာခဲ့သည်ဟု ဆိုရပေမည်။ ဦးခနီ်္တတန်ဆောင်းမှာ ယနေ့တိုင် အထင်အရှားရှိနေသည်ကို တွေ့ရသည်။

ဝါးနွယ်ကုန်း သို့မဟုတ် လယ်ဝေး

ရွှေလက်လှဘုရားသည် လယ်ဝေးမြို့ တွင်တည်ရှိခြင်းဖြစ်သည်။ လယ်ဝေးကို ရှေးကဝါးနွယ်ကုန်းဟုခေါ်သည်။ ဝါးနွယ်ကုန်းကို မောင်နွဲ့ဆိုသူက ကောဇာသက္ကရာဇ် ၁၉၁တွင် တောင်ကုန်းတစ်ခုပေါ်တွင် စတင်တည်ထောင် ခဲ့သောကြောင့် ရှေ့ကနဦးက(ငနွဲ့ကုန်းမြို့)ဟု ခေါ်ရာမှ ငနွယ်ကုန်း မြို့ဖြစ်လာပြီး နောက်ပိုင်းတွင် ဝါးနွယ်ကုန်း ဟုခေါ်တွင်လာသည်ဟုဆိုသည်။ ယင်းမြို့သည် ပလွေးချောင်းနှင့် ချောင်းမငယ်ချောင်းတို့ပေါင်းဆုံရာ သန်လျက် စွန်းကုန်းမြေ (ယခုမြို့ကုန်းရွာ)တွင် တည်ရှိခဲ့ရာ ယနေ့တိုင် မြေမြို့ရိုး အချို့ကို တွေ့ရဆဲဖြစ်သည်။ နေပြည်တော် ပေါ်လာသည့်အခါ လမ်းမြေ ဖော်ထုတ်မှုကြောင့် အတော်ပင်အထောက် အထားပြရန် နည်းပါး သွားပြီဖြစ်သည်။

ငနွယ်ကုန်းသည် သန်လျက်စွန်းကုန်း မြေမြင့်ပေါ်တွင်တည်ရှိခြင်း၊ရှေးကမြို့စား၊ မြို့သူကြီးများ အဆက်ဆက် အုပ်ချုပ်နေ ထိုင်ခဲ့ခြင်းကို အကြောင်းပြု၍ ယနေ့တိုင် မြို့ကုန်းဟု ထင်ရှားနေဆဲဖြစ်သည်။ မြို့ တည်ထောင်စဉ် ကာလသည် ပုဂံ၌ပျဉ်ပြား မင်းနန်းမတက်မီ၁၇နှစ်အလိုတွင်ဖြစ်သည် ဟုဆိုသည်။ ငနွယ်ကုန်းမြို့သူကြီးမောင် မောင်ရေးသည့် ရမည်းသင်း ရာဇဝင်တွင် သက္ကရာဇ် ၇၀၄ခုနှစ်(အေဒီ ၁၃၃၂) ငါးစီး ရှင်ကျော်စွာမင်း လက် ထက်က ပင်လယ်ဝေး မြို့ခေါ် ဝါးနွယ်ကုန်းမြို့ကို ငနွယ်ကုန်းမြို့ တည်သည်ဟုဆိုသည်။ စွယ်စုံကျမ်းတွင် လယ်ဝေးမြို့အမည်မှာ ခရစ်သက်္ကရာဇ် ၁၇၈၈ မှ စတင်ခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။

လယ်ဝေးမြို့သည် အနောက်ဘက်ရှိ ပဲခူးရိုးမနှင့်တစ်ဆက်တည်းရှိနေသဖြင့်ထို ခေတ်ကငနွဲ့ကုန်းဝန်းကျင် သည်သစ်တော ထူထပ်စွာတည်ရှိနေ၍ လယ်မြေစိုက်ရာနေရာသည် ယခုလယ်ဝေးမြို့ဘက်တွင်ရှိသည်။ ငနွဲ့ ကုန်းရွာသားများကလယ်နှင့် ဝေးသောနေရာမှ လာရောက်ကာ စုပေါင်းနေထိုင် လယ်လုပ် ကိုင်ကြရသောကြောင့် လူနေအိမ်ခြေများ လာသဖြင့် လယ်ဝေးမြို့ဟု ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။ လယ် ဝေး၊ ရေနီမြို့များ၏ ဝန်းကျင်ဒေသများတွင် မကြာခဏပင် ပျူအထောက်အထားများ တွေ့ရပေသည်။ အမှန် အားဖြင့်နေပြည်တော်ဝန်းကျင်တွင် ပျူနှင့်ပတ်သက် ဆက် နွှယ်နေသည့်အထောက်အထားများ၊ဒဏ္ဍာရီ များ၊ နတ်သမိုင်းများမှာ အများအပြားပင် ဖြစ်သည်။ ထို့အတူ ပျူကုန်းများသည်လည်း ပျော်ဘွယ်၊ ရမည်းသင်း ဆက်စပ်ဒေသများ တွင်တူးဖော်တွေ့ရှိရသည်ကို တွေ့ရသည်။

သို့သော် ခိုင်မာတောင့်တင်းသည့် အဆောက်အအုံများမတွေ့ရှိရခြင်းက ကြာကြာနေသွားသည့် နေရာများ မဟုတ်ကြောင်း သိရှိနိုင်လေသည်။ လယ်ဝေးသည်တစ်ချိန်က ပျူတို့နှင့်ဆက်စပ်သည့် သမိုင်းအထောက်အ ထားများရှိသကဲ့သို့ ပုဂံပြည့်ရှင်အနော်ရထာ မင်းလက်ထက်က မွန်ဒေသမှပြန်လာသည့် အခါတွင်လည်း သည် နယ်မြေများကို စတည်းချဖြတ်သန်းကာ နေပြည်တော်သို့ပြန်သည့် သမိုင်းအထောက်အထားများကိုတွေ့ ရှိရ ပြန်သည်။ သမိုင်းကြောင်းများနှင့် ပြည့်နေသည့်နေရာဖြစ်ခြင်းအပြင် ပျူတို့နှင့်ဆက် နွှယ်နေခြင်းက ပိုမိုစိတ်ဝင် စားဖွယ်ရာဖြစ်ပေသည်။

မူလနေရာ